Hemoroidy to niezwykle powszechna w dzisiejszych czasach dolegliwość. Zalicza się ją do tak zwanych chorób cywilizacyjnych, które spowodowane są współczesnym niezdrowym trybem życia. Dziś bowiem mało kto może sobie pozwolić na życie zgodne z naturalną budową i działaniem ludzkiego organizmu. Hemoroidy są jedną z tych chorób, której częstotliwość występowania wzrasta lawinowo. Czym one są, jak powstają i czy da się je skutecznie wyleczyć?
Hemoroidy — przyczyny choroby
Wbrew powszechnemu przekonaniu, jako hemoroidy określamy nie chorobę, ale prawidłowe struktury anatomiczne, które posiada każdy człowiek, Na co dzień są one niezauważalne, pod warunkiem, że są one zupełnie zdrowe. Jaka jest ich rola w organizmie? W skrócie można powiedzieć, że uszczelniają one odbyt. Są one zbudowanymi z wielu połączonych naczyń krwionośnych poduszeczkami, które wspomagają zwieracz odbytu w utrzymaniu jego szczelności. Dzięki temu gazy oraz masy kałowe nie wydostają się niechciane poza kanał odbytu.
Hemoroidy występują więc u każdego i chociaż grają one ogromną rolę, ludzie nie zdają sobie sprawy z faktu ich istnienia, co zmienia się, kiedy wystąpi ich stan chorobowy określany jako żylaki odbytu lub choroba hemoroidalna. Dochodzi do niej wskutek zaburzeń krążenia w tej okolicy.
Jedną z najpowszechniejszych przyczyn występowania żylaków odbytu jest spędzanie wiele godzin w tej samej pozycji. Bardzo wiele osób wini za ich wystąpienie głównie siedzący styl życia, jednak prawda jest taka, że pracując przez wiele godzin w pozycji stojącej, w takim samym stopniu jest się zagrożonym chorobą hemoroidalną, co przez spędzanie wielu godzin siedząc.
Za hemoroidy bardzo często odpowiadają także tak częste w dzisiejszych czasach zaparcia. Co jednak jest przyczyną zaparć? Winowajcami jest tutaj brak ruchu oraz nieodpowiednia dieta, która w przypadku wielu osób jest niezwykle uboga oraz niezdrowa. Niewystarczająca ilość warzyw oraz śmieciowe jedzenie przyczyniają się do zaburzeń perystaltyki jelit i w efekcie do licznych zaparć. Jednak nie tylko zaparcia są niebezpieczne. Tak samo groźne są także biegunki, które mają miejsce wskutek niewłaściwego odżywiania lub poważniejszych schorzeń układu pokarmowego.
Hemoroidy mogą być też wywołane przez schorzenia wątroby, a także przez choroby krążenia. Istnieje więc wiele czynników, które spowodować mogą chorobę hemoroidalną. Nic więc dziwnego, że jest ona obecnie tak powszechna.
Znaczenie diagnostyki
Pierwsze objawy hemoroidów nie są trudne do zauważenia przez osoby, które wsłuchują się we własny organizm i nasłuchują sygnałów, które wysyła.
W przypadku hemoroidów do pierwszych objawów należy uczucie świądu i pieczenia, a także dyskomfortu związanego z obrzękiem hemoroidów. W pierwszym stadium nie wypadają one poza kanał odbytu i dlatego nie będąc czujnym można je dość łatwo przeoczyć. W drugim stadium ma się już do czynienia ze zjawiskiem, jakim są hemoroidy wypadające poza kanał odbytu podczas defekacji, które jednak natychmiast samoczynnie powracają do kanału odbytu bez konieczności ręcznego odprowadzania ich tam. Jeżeli hemoroidy wypadające nie powracają na miejsce same i trzeba im w tym pomagać, mówi się o trzecim stadium choroby hemoroidalnej. W czwartym jej stadium niemożliwe jest już nawet ich ręczne odprowadzenie do odbytu i pozostają one stale poniżej jego linii.
Kiedy zauważy się tylko niepokojące objawy i podejrzewa się u siebie chorobę hemoroidalną, udać się należy do lekarza w celu potwierdzenia podejrzeń. Wiele objawów, które powszechnie przypisuje się hemoroidom, może być spowodowanych bowiem zupełnie innymi schorzeniami, które wymagają innego leczenia. Na pierwszej wizycie lekarz przeprowadzi tak zwane badanie per rectum, które jest po prostu ręczną penetracją odbytu, podczas której lekarz może dotykiem zbadać znajdujące się w odbycie struktury.
Zazwyczaj już to badanie pozwala na potwierdzenie lub wykluczenie tezy o hemoroidach, jednak ostatecznym badaniem jest tutaj przede wszystkim rektoskopia. Jest to nieinwazyjne badanie polegające na wprowadzeniu do odbytu rektoskopu, czyli rurki z odpowiednimi instrumentami optycznymi bądź kamerą, dzięki czemu lekarz przeprowadzający badanie może dokładnie obejrzeć odbyt od wewnątrz i zobaczyć, w jakim stanie znajdują się hemoroidy oraz błona śluzowa w ich okolicy. Może on też wykluczyć inne przyczyny uporczywych dolegliwości. Badanie to wymaga odpowiedniego przygotowania się, jednak nie jest ono uporczywe. Odbyt trzeba oczyścić za pomocą specjalnej wlewki, a po samym badaniu można wrócić do codziennych czynności.
Coraz powszechniej przy stwierdzeniu hemoroidów wykonuje się badanie TRUS, czyli USG transrektalne. Polega ono na wprowadzeniu do odbytu głowicy USG i uzyskaniu w ten sposób dokładnego obrazu krążenia krwi w okolicy odbytu.
Leczenie hemoroidów
Hemoroidy w pierwszej fazie można ze sporym powodzeniem leczyć w domu. Po ich stwierdzeniu lekarz zaleci cały arsenał maści oraz czopków, które należy aplikować zgodnie z zaleceniami. Bardzo ważna jest tu systematyczność stosowania, która dla wielu osób okazuje się problemem. Nieregularne stosowanie maści i czopków spowoduje jednak nieskuteczność leczenia, dlatego nie warto być tu leniwym i trzeba rygorystycznie przestrzegać godzin aplikacji preparatów.
Poza preparatami stosowanymi miejscowo lekarz zaleci też przyjmowanie leków uelastyczniających naczynie krwionośne i usprawniających krążenie. Do tego ważne jest też zapewnienie sobie odpowiedniej dawki ruchu w ciągu dnia.
Czasem może się okazać, że na leczenie zachowawcze jest już za późno lub że nie przyniesie ono oczekiwanych rezultatów. W takim przypadku specjalista zleci zabieg na hemoroidy. Na szczęście wiele z tych zabiegów jest mało inwazyjnych i na następny dzień po nich wrócić można do codziennych obowiązków. Czasem jest konieczne jednak przeprowadzenie klasycznej operacji wycięcia hemoroidów, co wiąże się z ogromnym bólem pooperacyjnym i trwającą miesiące rekonwalescencją. Takie rozwiązanie to jednak ostateczność i konieczne jest w bardzo małym odsetku przypadków. Dotyczy one osób, które latami zwlekają z udaniem się do lekarza, mimo że zauważyły u siebie szereg niepokojących symptomów.
