Laryngologia, a ściślej – otorynolaryngologia – to dziedzina medycyny, która zajmuje się diagnostyką i leczeniem chorób uszu, nosa, krtani i gardła. Struktury te cechują się skomplikowaną budową anatomiczną i może dotyczyć ich wiele patologii. Dlatego w praktyce lekarz laryngolog ma znacznie szerszy zakres kompetencji, niż może wskazywać na to definicja.
Jakie są dziedziny laryngologii?
Laryngologia jest tak rozległą gałęzią medycyny, że wydzielono w niej wiele specjalności. W zależności od tego, z jakim problemem pacjent zgłosi się do lekarza, może spodziewać się skierowania na konsultację u takiego specjalisty, jak np.:
- otiatra (diagnozuje i leczy choroby uszu)
- audiolog (zajmuje się nieprawidłowościami słuchu),
- foniatra (specjalizuje się w zaburzeniach mowy i głosu)
- rynolog (skupia się na chorobach nosa i zatok przynosowych),
- onkolog laryngologiczny (leczy nowotwory narządów zlokalizowanych w obrębie głowy i szyi).
Lekarze poszczególnych specjalności w swoich gabinetach mogą udzielać konsultacji, zajmować się diagnostyką chorób, leczyć je farmakologicznie lub wykonywać drobne zabiegi laryngologiczne. Poważniejsze operacje wykonuje się na oddziałach laryngologicznych lub w specjalistycznych klinikach.
Z jakimi problemami można zwrócić się do laryngologa?
O tym, do którego ze specjalistów powinien udać się pacjent, decyduje zazwyczaj lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. On także może wystawić skierowanie na konsultację refundowaną przez NFZ. Nie ma jednak przeciwwskazań, by chory – np. chcąc skrócić czas oczekiwania na leczenie – samodzielnie umówił się na komercyjną wizytę.
Do laryngologa warto zwrócić się z takimi dolegliwościami, jak:
- zawroty głowy, zaburzenia równowagi,
- pogorszenie jakości słuchu, szumy uszne,
- nawracające infekcje ucha,
- chrypa, trudności z mówieniem,
- zaburzenia węchu lub/i smaku,
- problem z oddychaniem przez nos,
- częste krwotoki z nosa,
- chrapanie, bezdech senny,
- przewlekłe infekcje górnych dróg oddechowych,
- trudności w przełykaniu pokarmów,
- uporczywe bóle głowy.
Z pomocy laryngologa warto skorzystać także w celach profilaktycznych. By uniknąć konieczności poddawania się zabiegom laryngologicznym w przyszłości, pod opieką specjalisty powinny pozostawać osoby narażone na rozmaite dolegliwości, np. z racji wykonywanego zawodu lub ze względu na uwarunkowania genetyczne.
Jak wygląda wizyta u laryngologa?
Każda wizyta u laryngologa rozpoczyna się od wywiadu lekarskiego. Warto przygotować się do niego, zabierając ze sobą posiadaną dokumentację medyczną. Następnie lekarz dokonuje oględzin nosa, jamy ustnej, uszu, krtani i nosogardła (korzysta przy tym z wzierników, takich jak np. otoskop, albo z urządzeń endoskopowych) oraz przeprowadza badanie palpacyjne węzłów chłonnych i ślinianek.
Szczegółową diagnostykę laryngolog przeprowadza w oparciu o dodatkowe badania. W zależności od zgłoszonego przez pacjenta problemu lekarz może zalecić badania obrazowe (RTG, USG, CT itp.), biopsję ujawnionej zmiany albo takie specjalistyczne badanie, jak audiometria (w przypadku podejrzenia niedosłuchu). Następnie laryngolog ustala adekwatną metodę leczenia. Mogą to być odpowiednia farmakoterapia, rehabilitacja albo chirurgiczne zabiegi laryngologiczne.
Jakie są najczęstsze zabiegi laryngologiczne?
Zabiegi laryngologiczne to zagadnienie równie rozległe, jak sam obszar zainteresowań otorynolaryngologii. Lekarz może skierować pacjenta na podcięcie wędzidełka wargi górnej albo na skomplikowaną operację z zakresu chirurgii szczękowo-twarzowej. Do najczęściej wykonywanych zabiegów laryngologicznych należą:
- septoplastyka, czyli korekcja przegrody nosowej,
- konchoplastyka, czyli korekcja małżowin nosowych,
- tonsillektomia, czyli usunięcie migdałków,
- FESS, czyli funkcjonalne endoskopowe operacje zatok,
- plastyka podniebienia miękkiego (w leczeniu chrapania).
Zabiegi laryngologiczne warto wykonywać w renomowanej, dobrze wyposażonej klinice, ponieważ od stanu leczonych struktur zależą tak istotne funkcje organizmu, jak np. zdolność słyszenia. Co więcej, w obrębie głowy i szyi znajdują się główne naczynia krwionośne, liczne nerwy. Jednak dzięki możliwościom współczesnej medycyny powikłania po zabiegach laryngologicznych zdarzają się bardzo rzadko, a większość procedur można przeprowadzić mało inwazyjnymi metodami, np. endoskopowo.
