Staw skokowy jest bardzo podatny na różnego rodzaju uszkodzenia. Niezwykle łatwo można go zwichnąć lub przeciążyć. Nie są to problemy wyłącznie tych osób, które regularnie trenują i zawodowo ćwiczą, przynajmniej trzy razy w tygodniu podnosząc ciężkie ciężary i oprócz tego systematycznie biegając. Tak naprawdę nawet podczas zwykłego marszu staw skokowy wykonuje ciężką i żmudną pracę. Obciążany jest przez całą masę ciała, dlatego jeśli jest ona zbyt wysoka, może oczywiście dojść do jego uszkodzenia. To też oznacza, że z dolegliwościami stawu skokowego najczęściej borykają się osoby otyłe lub mające chociażby lekką nadwagę. Krokiem pierwszym do zadbania o tą partię ciała będzie więc pozbycie się wszystkich nadprogramowych kilogramów. Dopiero gdy ciało stanie się szczuplejsze i lżejsze, można będzie rozpocząć nad nim pracę właściwą. Dopóki natomiast człowiek pozostaje delikatnie grubszy niż powinien, jego stawy są wysoko narażone na zwichnięcia i innego typu uszkodzenia, do których najczęściej dochodzi właśnie w samym stawie skokowym. A co zrobić, jeżeli zdarzył się już komuś uraz tej partii ciała? Jak powinna wyglądać rehabilitacja stawu skokowego i czy można przeprowadzić ją samodzielnie, czy jednak niezbędna okaże się tutaj pomoc lekarska, czyli leczenie przeprowadzone pod kontrolą odpowiedniego specjalisty?
Staw skokowy czynnie pracuje podczas wszystkich wykonywanych przez człowieka ruchów. Musi nieźle się nagimnastykować podczas wszelkich podskoków i ćwiczeń polegających na uginaniu nóg – przysiadów, wykroków, zakroków i martwych ciągów. Na urazy tego stawu najbardziej narażone są oczywiście te osoby, które aktywnie uprawniają niektóre z dyscyplin sportowych. Do tych charakteryzujących się najintensywniejszym wpływem na działanie stawów zalicza się: sporty siłowe (przede wszystkim kulturystykę, czyli po prostu dźwiganie ciężarów), koszykówkę, piłkę nożną, baseball, ale także i jogging – najzwyklejsze w świecie bieganie. Każda taka aktywność naraża staw skokowy na kolejne uszkodzenia. Ustalono nawet, że u osób, które regularnie uprawiają przynajmniej jeden z wymienionych wyżej sportów, do dolegliwości tej partii ciała dochodzi nawet o 6% częściej niż u ludzi, którzy na ogół mało się ruszają. Oczywiście nie znaczy to wcale, że tych sportów nie powinno się w ogóle uprawiać. Trzeba po prostu robić to z głową, za każdym razem dbają o poprawną technikę wykonywanych ćwiczeń i pilnując tego, by trenować w odpowiednim stroju i właściwym obuwiu, które nie doprowadzi do zniekształceń stawu.
W grupie podwyższonego ryzyka, narażonego na te wszystkie problemy zdrowotne związane ze stawem skokowym, znalazły się również osoby chorujące na cukrzycę. Jest to poważne schorzenie, które dotyka niestety coraz większe grono ludzkości. Zapobiec można mu poprzez stosowanie dobrze zbilansowanej diety, jednakże nikt się nią specjalnie nie przejmuje, dopóki zdrowie nie zaczyna poważniej szwankować. A o swój organizm należy dbać na co dzień. Młodemu człowiekowi nieraz wydaje się, że skoro teraz czuje się on świetnie, a wyniki badań jego krwi wychodzą wręcz wzorowo, może dalej opychać się niezdrowymi przysmakami i prowadzić siedzący tryb życia, skoro w żaden sposób nie wpływa to na niego negatywnie. Wszystko odbija się jednak później. W dorosłym życiu wychodzą te wszystkie skutki niskiej aktywności i niezdrowego jedzenia. W wieku dojrzałym trudno jest już zresztą zawalczyć z tymi zgubnymi nawykami – człowiek tak się do nich przyzwyczaja, że nie potrafi już po prostu przestawić się na zdrowe jedzenie czy systematyczną aktywność fizyczną. Dobrych nawyków należy uczyć się już w tych najmłodszych latach swojego życia. Dzięki temu w przyszłości łatwiej można będzie je kontynuować.
Istnieje wiele różnych typów urazów, do których może dojść w okolicach samego stawu skokowego. Najczęściej powtarzającą się dolegliwością są oczywiście skręcenia. Mogą przyjmować one aż trzy różne postacie. Jeżeli skręcenie jest niewielkie, więzadła ulegają nienaturalnemu naciągnięciu, przez co otaczająca je skóra może zostać opuchnięta. Chory zaczyna odczuwać ból w okolicach swojej kostki, ale nie jest on na tyle silny, by utrudniał mu chodzenie czy jakiekolwiek poruszanie się. Skręcenia drugiego stopnia są już poważniejsze – zazwyczaj towarzyszy im pękanie naczynek krwionośnych, objawiające się pojawianiem się na skórze charakterystycznych, lekko sinawych krwiaków. Początkowo mogą mieć one barwę czerwoną, ale z czasem stają się mocno fioletowe i ciemnieją. Ból towarzyszący skręceniu drugiego czy trzeciego stopnia potrafi być już tak silny, że uniemożliwia choremu chociażby stanięcie na zranionej nodze. W tym przypadku domowa rehabilitacja stawu skokowego na nic się już nie zda. Problemem musi zająć się lekarz, który sam ustali dla swojego pacjenta odpowiednią drogę leczenia.
Jak zatem wygląda leczenie urazów stawu skokowego? Ile trwa i jak szybko pacjent jest w stanie wrócić do swojej pierwotnej sprawności, aby ponownie zająć się regularnymi ćwiczeniami i móc na nowo cieszyć się aktywnością fizyczną? Oczywiście sposób i szybkość leczenia oraz jego efektywność zależą w głównej mierze od typu i intensywności samego urazu. Jeżeli staw skokowy został po prostu naciągnięty, co bywa skutkiem ubocznym górskich wędrówek lub wykonywania treningów bez uprzedniego rozgrzania mięśni, wystarczy każdego dnia stosować specjalne maści uśmierzające ból i chłodzące kompresy, aby już po paru dniach odczuć znaczącą poprawę. Stopy w tym czasie nie należy też przeciążać. Powinno się całkowicie zrezygnować z uprawiania sportów i jak najmniej się ruszać – chodzić tylko wtedy, gdy jest to potrzebne i niezbędne. Poważniejsze urazy wymagają natomiast zastosowania specjalnych opasek ortopedycznych, które zakłada się na kostki, aby je usztywnić i nie doprowadzić do pogorszenia się stanu urazu. Oczywiście to lekarz powinien dopasować do pacjenta taką opaskę i pomóc mu ją założyć. Rehabilitacja stawu skokowego daje najlepsze i najszybsze rezultaty, gdy jest przeprowadzana przez doświadczonego eksperta.
