Pewnie każdy człowiek w swym życiu miał choćby raz wykonany pomiar ciśnienia tętniczego. Zastawiał się wówczas czym właściwie jest ciśnienie?
Wyróżnia się dwa rodzaje ciśnienia: ciśnienie skurczowe i ciśnienie rozkurczowe. Ciśnienie rozkurczowe jest nazywane ciśnienie dolnym. Jest ona mierzona wówczas, gdy serce rozkurcza się i napełnia krwią. Ale jakie są normy i do czego mogą prowadzić niewłaściwe zakresy ciśnienia rozkurczowego? Optymalnym dla człowieka, podawanym w książkach i czasopismach naukowych, ciśnieniem krwi jest ciśnienie 120/70 mm Hg. Jeszcze do niedawna twierdzono, że norma wynosi 120/80 mm Hg. Oznacza to, że ciśnienie skurczowe, tzw. ciśnienie górne powinno być niższe niż 120 mm Hg, natomiast ciśnienie rozkurczowe, nazywane też dolnym powinno oscylować w granicach 70 Hg. Jednak dopiero w przypadku pojawienia się ciśnienia o wartości 140/90 Hg, można mówić o nadciśnieniu tętniczym. Wartości pośrednie są lekkimi odchyłami od normy, jednak nie są jeszcze rozpatrywany pod kątem patologicznych. I tak też ciśnienie w granicach do 139/89 mm Hg jest ciśnieniem prawidłowo wysokim. Osoby posiadające takie wartości ciśnienia, choć uważane są za osoby nadal zdrowe, to powinny znajdować się pod stałą obserwacją lekarza, ponieważ już niewielka różnica dzieli je od powstania anomalii ciśnienia. Jak badać ciśnienie rozkurczowe i skurczowe? Można je zmierzyć bardzo prostym sposobem. Już od dawna, w aptekach dostępne są ciśnieniomierze. Także każdy, kto ma problemy z ciśnieniem, powinien skusić się na taki zakup. Trzeba jednak wiedzieć, w jaki sposób dokonać pomiaru ciśnienia krwi, by wynik był poprawny. Należy tego dokonać w wygodnej pozycji, najlepiej leżącej lub siedzącej, po co najmniej 15 minutach odpoczynku. W przeciwnym wypadku pomiar może być zafałszowany, a osiągnięte poziomy ciśnienia zbyt wysokie. Trzeba również pamiętać o tym, by właściwie podwinąć mankiet rękawa od bluzki czy sweterka. Musi on znajdować się na wysokości serca w ręce, na której dokonujemy pomiaru. Niestety nawet zastosowanie wszystkich powyższych porad, łączy się z wystąpieniem pewnej wielkości błąd. Błędem tym jest obarczony ciśnieniomierz już w momencie jego zakupu. Dlatego też, jeżeli którykolwiek z pomiarów wyda się podejrzany, nieprawidłowy, zbyt niski lub za wysoki, należy taki pomiar powtórzyć po odczekaniu kilku minut. W przypadku powtórzenia się sytuacji, należy zgłosić się do lekarza, celem dokonania konsultacji lekarskiej i wykonania badania wysokości ciśnienia skurczowego i ciśnienia rozkurczowego w gabinecie doktora. Można również poprosić lekarza o sprawdzenie poprawności działania posiadanego ciśnieniomierza. Ciśnienie rozkurczowe zazwyczaj jest ściśle połączone z ciśnieniem skurczowym. Jeżeli więc wzrasta poziom ciśnienia skurczowego, podnosi się również ciśnienie rozkurczowe. Sytuacja jest adekwatna dla niskich wartości ciśnień. Jeżeli ciśnienie skurczowe malej, maleje również wartość ciśnienia rozkurczowego. Taka sytuacja zdarza się zazwyczaj. Nie jest jednak jedyna. Może się zdarzyć, że ciśnienie rozkurczowe nie wzrasta wraz z ciśnieniem skurczowym. Mówi się wówczas o izolowanym nadciśnieniu rozkurczowym. Na dolegliwość tą chorują przede wszystkim osoby młode, w wieku do 50. roku życia, co jest związane z dużą elastycznością naczyń tętniczych. Niestety, pojawienia się stanu, w którym ciśnienie rozkurczowe jest podwyższone, zazwyczaj wiąże się z powstaniem w późniejszym czasie nadciśnienia tętniczego, w którym już obydwie wartości są wysokie. Przyczynami wysokiego ciśnienia rozkurczowego mogą być: niedoczynność tarczycy, choroby nerek czy leki, takie jak: leki antykoncepcyjne, sterydy lub leki przeciwzapalne i przeciwbólowe. Nie każdy również wie, że przyczyną stanu, w którym ciśnienie rozkurczowe jest zbyt wysokie jest przewlekłe nadużywanie alkoholu. Nie każdy też zdaje sobie sprawę z faktu, że bezdech senny, który czasami powstaje niezauważalny jest także przyczyną pojawienia się nadciśnienia rozkurczowego. Choć stan, w jakim ciśnienie rozkurczowe jest zbyt wysoki wiąże się z poważnymi skutkami zdrowotnymi, to objawy łączące się z tą chorobą nie są zupełnie specyficzne. Są one podobne do wszystkich rodzajów nadciśnienia, dlatego też rozpoznanie i dokonanie właściwej oceny stanu zdrowia jest tak istotnym elementem dla wdrożenia późniejszego leczenia. Wśród objawów, na jakie najczęściej uskarżają się chorzy są: bóle głowy, szum w uszach, krwawienie z nosa oraz zmniejszona ogólna wydolność organizmu. Mogą pojawić się również : nadmierna potliwość i zawroty głowy. Niestety, wciąż wielu z chorujących na wysokie ciśnienie rozkurczowe osób, nie ma żadnych objawów związanych z chorobą. Dlatego też, tym ciężej jest określić stan, w jaki znajduje się chory i określić rodzaj nadciśnienia, na które choruje. Jednak po dokonaniu prawidłowej oceny stanu zdrowia chorego, lekarz zawsze zdroży właściwe leczenie. Dodatkowo, należy zmienić styl życia na zdrowszy, wprowadzić większą ilość spokojnego, stonowanego wysiłku fizycznego, zmienić dietę na bogatszą w warzywa i owoce oraz produkty pomagające obniżyć ciśnienie rozkurczowe,a także ograniczyć stosowanie soli kuchennej oraz wszelkich przypraw, w którym głównym składnikiem jest sól. Przyczynia się ona bowiem do podwyższania ciśnienia krwi. Ponadto, należy wprowadzić działania pomagające w redukcji masy ciała do wartości prawidłowej oraz stanowczo zmniejszyć lub nawet zupełnie wyeliminować spożywanie alkoholu. Wszystkie wymienione powyżej zmiany, powinny zostać wdrożone w życie chorego na stałe i respektowane regularnie, nawet po ustaniu objawów wysokiego ciśnienia tętniczego. Tylko takie działanie jest skuteczne i daje gwarancję utrzymania zdrowia. Jeżeli powyższe metody nie pomagają, trzeba zażywać leki, które obniżają ciśnienie rozkurczowe. Jednak wszystkie istniejące obecnie na rynku leki, obniżają zarówno ciśnienie skurczowe, jak i ciśnienie rozkurczowe. Dlatego też leczenie i dobór odpowiednich medykamentów jest indywidualny i charakterystyczny dla danego przypadku. Jeżeli natomiast, chociażby z braku jasnych objawów, chory nie zdaje sobie sprawy, że choruje na nadciśnienie tętnicze, to nieleczona choroba może doprowadzić do poważnych powikłań. Już w ciągu kilku lat, rozwijają się powikłania narządów narządowe związane ze wzrokiem, przerośnięcie mięśnia sercowego czy też choroba wieńcowa. Wszystkie z tych chorób są niezwykle groźne, dlatego też najlepiej jest nie dopuścić do takiego stanu, w którym wymienione choroby zaatakują organizm. Innymi skutkami wysokiego ciśnienia rozkurczowego są: niedotlenienie mózgu, silne bóle głowy, pogorszenie pracy nerek. Niektórzy lekarze twierdzą też, że za wysokie ciśnienie rozkurczowe może przyczynić się nawet do powstania tętniaka aorty. Istnieje również sytuacja, w której ciśnienie rozkurczowe jest zbyt niskie. Taki stan może pojawić się chociażby w ciąży, przy niewydolności serca czy odwodnienia. Niskie ciśnienie rozkurczowe jest też charakterystyczne dla nadczynności tarczycy czy wad serca.
Każda z wymienionych poniżej sytuacji może być niebezpieczna dla zdrowia. Dlatego też, przy pojawieniu się jakichkolwiek objawów, najlepiej od razu udać się do lekarza, by mieć pewność, że życiu i zdrowiu nic nie zagraża.